
Coronavirus Dijital Pazarlama ve E-Ticaret Endüstrisini Nasıl Etkileyecek?
Bu sene Coronavirus pandemisi nedeniyle geniş ailelerimizle sevinçli ve heyecanlı geçen Ramazan Bayramı’nı evlerimizde kutlayacağız. Türkiye’de normale dönüş eylemleri başlamış olsa da T.C Sağlık Bakanlığı insanları temkinli olmaya davet ediyor ve salgının bulaş hızını azaltmak için alınan sokağa çıkma yasağı bu bayram uygulanmaya devam edecek.
Coronavirus’ten sadece özel günler ve bayramlar değil, günlük yaşam içerisindeki olan pazarlama ve e-ticareti yönlendiren, gelişmesine katkıda bulunan birçok etkinlikte ertelendi veya iptal edildi. Dünya genelinde yapılan olimpiyat etkinlikleri, futbol etkinlikleri hatta düğünler de Coronavirus’ten etkilendi.
2020 yılı pazarlamanın damgasını vuracak bir yıl olması beklenirken, virüs nedeniyle beklentiler hayal kırıklığına uğradı. Tedarik zincirleri küresel olarak kesintiye uğradı ve üretim azaldı veya durduruldu. Hal böyleyken firmalar neden pazarlamaya ihtiyaç duysun? Dünya Reklamverenler Federasyonu, çok uluslu şirketlerin %89’unun COVID-19 nedeniyle reklam harcamalarını durdurduğunu bildirdi.
Bu dönemde e-ticaret endüstrisi gelişme gösterse de, tedarik zincirinde yaşanan aksaklıklardan ve yaşanan ürün eksikliğinden dolayı gelişim hızı oldukça düşüktür. Çin’den ithal edilen mallara bağlı olan Amazon satıcıları, stokları bittiğinde satışların düştüğünü belirtti.
Google, Facebook ve Microsoft gibi büyük teknoloji şirketleri 2020 hedeflerine ulaşamayacaklarını tahmin ediyorlar. Durum can sıkıcı ve Dünya Sağlık Örgütü yaşana bu yeni gerçekliğe uyum sağlamak için yeni kurallar yayınlasa bile işletmeler etkilenmeye devam ediyor.
Bu yazımızda, Coronavirus’ün dijital pazarlama ve e-ticaret endüstrisi üzerindeki etkisini ve işinizin bu etkiyi nasıl azaltabileceğini tartışıyoruz.
Coronavirus ve Korku
Coronavirus ortaya çıktığı ilk günden itibaren insanlar üzerinde bir korku oluşturdu. Çin, Ocak ayında Wuhan şehrini karantina aldığından beri, insanlar savaş benzeri bir histeri yaşıyorlar. Virüs korkusu sadece stok yapma gibi tüketici davranışlarına değil aynı zamanda uluslararası borsalara da yansımıştır.
Hepimiz biliyoruz ki borsalarda yaşanan düşüş eğilimi tüm ekonomiyi etkiliyor; hem alıcıları hem de tedarikçileri. Korku kaynaklı bu belirsizlik tedarik zincirlerini etkiliyor ve iş operasyonlarını engelliyor. Piyasadaki ürün veya malların azalmasıyla yapılan harcamalarda ve üretimde de büyük bir belirsizlik yaşanıyor.
Şimdi Coronavirus’ün dijital pazarlama ve e-ticareti nasıl etkilediğini inceleyelim:
Dijital Pazarlamaya Etkisi
Öncelikle şu durumu kabullenelim. Coronavirus yayılımı yavaşlasa veya ortadan kalksa bile, işletmelerin yakın zaman içinde normale dönemeyecek. COVID19 sonrası oluşturulacak yeni normalde şirketler maruz kaldıkları zararları telafi etmek zorunda kalacaklar. Ekonomistler, COVID19 öncesi durum tekrar oluşturulana kadar yıllar sürecek mücadele ve durgunluk dönemi yaşanacağını tahmin ediyorlar.
Özellikle, Coronavirus pandemisine bağlı olarak dijital pazarlama üzerinde aşağıdaki etkilere tanık olabiliriz:
Konferanslar ve Etkinlikler İptal Edildi
Hükümetlerin uyguladığı karantina süreçleri boyunca pazarlama etkinlikleri ve konferanslar tüm dünyada ertelendi. Örnek vermek gerekirse, Facebook artık F8 Developer Konferansı artık yapılmayacak. Ayrıca Avrupa Reklam Haftası konferans tarihlerini Eylül ayına erteledi. Adobe’nin düzenlediği zirve ise web seminerleri aracılığıyla online bir etkinlik olarak düzenleniyor.
Etkinliklerin çevrimiçi ortamlarda devam etmesi Coronavirus’ün etkilerinden birisidir. Önümüzdeki günlerde, dijital kanallar üzerinden içeriğe ve web seminerleri aracılığıyla online müşteri oluşturmaya büyük bir önem verilecektir.
Organik Trafikte Azalma
Küresel istatistikleri incelediğinizde dikkatinizi çeken ilk şey, Coronavirus başladığından beri çoğu işletmenin organik trafiklerinin azaldığı olacaktır. SEO açısından çoğu sektör için tüketici trafiğinde önemli bir düşüş yaşandığı da görülmüştür.
Organik trafik açısından salgından tek yararlanan medya ve haber sektörüdür. İnsanlar Coronavirus, politika ve ekonomiyle alakalı herhangi bir gelişmeyi kaçırmak istemediklerinden, haberlere ve sosyal medyaya her zamankinden daha fazla ilgi duymaya başlamışlardır.
Diğer yandan özellikle seyehat, eğlence, turizm ve gıda sektörleri olmak üzere diğer endüstriler önemli bir darbe aldı. İnsanlar bu işletmelerin, hatta online olarak faaliyet gösteren işletmelerin dahi sitelerini daha az ziyaret etme eğiliminde olmuşlardır.
Dijital Pazarlamaya Bazı Olumlu Etkileri
Coronavirus, dijital pazarlama açısından karmaşık bir durumdur. Bir taraftan markalar dijital pazarlama harcamalarını azaltırken, diğer yandan e-ticareti, e-öğrenmeyi, online iletişimi ve online çalışmayı kolaylaştırmak için dijital platformlara daha fazla yatırım yapmaktadırlar.
Yakın temasla yayılan bulaşıcı bir hastalık olan Coronavirus, dijital pazarlamayı temas tehdidi olmadan etkileşimde olmanın kusursuz bir yolu haline getirdi. Dolayısıyla, dijital pazarlama ajanslarına işlerini büyütmeleri ve güçlü müşteri ilişkileri kurmaları için yeni fırsatlar oluşturdu.
Coronavirus döneminde firmaların reklam harcamaları, ticari faaliyetlerin azalmasından etkilenecek olsa da, geleneksel pazarlama bütçeleri dijital pazarlama araçlarına aktarabilirler ve tüketici etkileşimlerini dijital kanallar aracılığıyla sürdürebilirler.
Sosyal Medya Kullanımı Büyük Oranda Arttı
Pandemi nedeniyle insanlar vakitlerinin büyük bir bölümünü sosyal medya kanallarında harcıyorlar. Tüketicilerin büyük bir bölümü online iken, firmaların sadece fiziksel ortamlarda bulunması biraz garip olurdu. Bu nedenle sosyal medya kanallarında bulunmayan firmaların bu kanallara kendilerini adapte etmeleri ve stratejiler geliştirmeleri gerekmektedir. Neden mi? Çünkü Facebook istatistikleri, aktif kullanıcılarının Coronavirus nedeniyle %11 oranında arttığını gösteriyor. Instagram, Türkiye’de kullanılmasa da- küçük firmaların online olarak sipariş vermelerine imkân sundu. Google, yine Türkiye’de şu an için aktif olmasa da- alışveriş listeleme özelliğini ücretsiz hale getirdi. bkz.
Uzaktan Çalışma
Küçük işletmelerden çok uluslu şirketlere kadar çoğu şirket, çalışanlarının evden çalışmalarına izin vermektedir. Aslında hastalığın yayılmasını önlemek için evden çalışmalarına izin vermekten başka çareleri de yoktu.
Uzaktan çalışma oranlarının artması, dijital pazarlamacılar için yeni fırsatları da beraberinde getirdi; Zoom, Slack ve Microsoft Team gibi uzaktan çalışma için uygun platformların kullanımı artarken yeni platformlarda ortaya çıkmaktadır.
E-Ticaret Üzerindeki Etkisi
İnsanlar alışverişe çıkamadıkları için online alışverişe yöneldiler. Tüketici mallarına yönelik online talep, Coronavirus öncesi dönem ile karşılaştırıldığında önemli ölçüde artmıştır. E-ticaretteki artış göz önüne alındığında, yerel KOBİ’ler dahi e-ticaret siteleri oluşturmaya veya e-ticaret platformlarında (n11, hepsiburada vb.) faaliyet göstermeye başlamıştır. E-ticarette yaşanan artış dijital pazarlama uzmanlarına olan ihtiyacı da artırmıştır.
E-ticaret kullanımının birden artması beraberinde tedarik sorununu beraberinde getirmiştir. Tedarik zincirlerinin salgın durumuna hazırlıksız olması teslimat sürelerinin gecikmesine neden olmuştur. Amazon bile, ürünler depolarına ulaşamadığından teslimatta gecikmeler yaşanmaktadır. Peki bu durum e-ticaret için ne anlama geliyor?
- Tüketici davranışları değişiyor, insanlar sadece ihtiyacı olan ürünleri sipariş verecekler,
- Lüks eşyalara yapılan harcamalar azalıyor,
- Eğlence, turizm, seyahat ve diğer sektörlerdeki e-ticaret perakendecileri satışlarında ciddi bir düşüş görecek,
- Bebek ürünleri, sağlık ürünleri, evcil hayvan gereçleri ve kişisel bakım/hijyen ürünlerinde online talepte artış yaşanacak.
Tüm bunları ve sizin gözlemlerinizi dikkate alarak yeni stratejiler geliştirebilir ve Coronavirus’ten en az hasarla kurtulabilirsiniz.